31 december 2014

Ossevoort



(tekst geactualiseerd 4.1.2015)

Naamtype: adresnaam. Ook gespeld als Ossenvoort en Osseforth. De familienaam is ontleend aan de Hof Osseforth in Wietmarschen (Niedersachsen, Duitsland), tegenwoordig bekend als Hof Rosen. 


Aantal:
1947: 3 in Woerden, 97 in Nederland (Ossenvoort 33, Osseforth 55);
2007: 4 in Woerden, 157 in Nederland (Ossenvoort 22, Osseforth 133)


Steven Ossevoort (schoolfoto 1931, coll. en foto Streekarchief Rijnstreek en Lopikerwaard)

Naamdrager 1947: Steven Ossevoort (Leiderdorp 1920 – Woerden 1973), woont Rijnkade 71 (1938-), 72 (1966-), los werkman, inzetter pannenfabriek, timmerman, vliegtuigbouwer, zoon van Arie Ossevoort (Barwoutswaarder 1886 – Woerden 1950), steenwerker, en Woutera Honders (Maurik 1889 – Oegstgeest 1949 (wonende Woerden)).
Hij trouwt Alphen aan den Rijn 1950 Hendrika Aartje Rodenburg (Alphen aan den Rijn 1924 – Woerden 2010), dochter van Leendert Willem Rodenburg (Aarlanderveen 1882 – Alphen aan den Rijn 1952), tuinder, en Aletta den Hartog (Ter Aar 1890 - Alphen aan den Rijn 1974)
Uit dit huwelijk twee zoons en een dochter.

Gerrit Jan Ossevoord ondertekent zijn huwelijksakte (Woerden 13.11.1814)

Herkomst: [Wietmarschen (Duitsland)] > Ootmarsum > Woerden >  Barwoutswaarder > Leiderdorp >  Woerden
In 1814 trouwt in Woerden de in Ootmarsum geboren schippersknecht Gerrit Jan Ossevoord (1789 - 1826) met de Woerdense Catharina van der Landen (1794 - 1867). Volgens de huwelijksakte is Helena Ossevoord, de moeder van Gerrit Jan, bij het huwelijk aanwezig. Opvallend is dat een maand eerder, op 8.10.1814 in Woerden een Lena Ossevoort overlijdt, weduwe van Jan Been. Is dit toeval en woonde een naamgenoot in Woerden, of heeft de Woerdense ambtenaar van de burgerlijke stand administratieve rompslomp willen voorkomen? De brief naar Ootmarsum voor het uittreksel van de doop van Gerrit Jan (afgegeven door de burgemeester van Ootmarsum op 15 oktober 1814) was toen waarschijnlijk al onderweg. Was zijn moeder inderdaad overleden, dan zou in Ootmarsum ook nog informatie over haar ouders opgevraagd moeten worden.  

Inschrijving van het huwelijk van Gerrardus Hermannus Ossevoort en Joanna Coop in het katholieke trouwregister van Ootmarsum, 1.11.1762.

Helena werd in 1763 in Ootmarsum gedoopt als Maria Helena, dochter van Gerrardus Hermannus Ossevoort en Joanna Coop. Haar ouders waren het jaar daarvoor getrouwd. De naam Ossevoort, of een spellingvariant, komen we voor 1762 niet tegen in de kerkeboeken van Ootmarsum.
Gerrardus Hermannus was afkomstig uit Wietmarschen, een dorp over de grens, zo'n dertig kilometer ten noordoosten van Ootmarsum, tussen Lingen en Nordhorn. Hij werd er in 1741 geboren als zoon van Johannes Hermannus Osseforth (Wietmarschen 1702 - Wietmarschen 1753) en Helena Deitering (Lohne 1712 - Wietmarschen 1747).
Johannes Hermannus' moeder was Euphemia Margaretha Phenenna Osseforth (Wietmarschen 1685 - omstr. 1722), gehuwd met Franciscus Wilhelmus Lagemann. Haar stamreeks gaat volgens informatie van Hermann Peters, secretaris van de Heimatverein Wietmarschen, terug tot zestiende-eeuwse naamdragers Osseforth in Wietmarschen. 

Met dank aan Hermann Peters, secretaris van de Heimatverein Wietmarschen, voor de informatie over Osseforth in Wietmarschen (e-mail van hem aan de auteur van dit blog d.d. 4.1.2015).


24 december 2014

Pels


Naamtype: adresnaam, metonymische beroepsnaam, voor iemand die een beroep uitoefent dat met huiden te maken heeft, of een patroniem, afgeleid van de voornaam Pel (van Pelgrom of Pelgrim). [NFB]

Aantal:
1947: 73 in Woerden, 741 in Nederland;
2007: 61 in Woerden, 1.024 in Nederland


Woerdensch Weekblad 19.3.1938

Naamdrager 1947: Gerrit Pels (Woerden 1895 – Woerden 1960), vestigt zich 1914 vanuit Boskoop in Woerden, woont Utrechtstestratweg 26, Rijn 55, 33, Utrechtsestraatweg 41, 34 (1947-; 1970 vernoemd in Johan de Wittlaan 6), tuinman (1918), boomkweker-handelaar (1939), kweker van groenteplanten, pootgoed en zaadhandelaar, zoon van Cornelis Pels (Woerden 1865 – Woerden 1951), werkman, en Hendrika van Soest (Leersum 1872 – Woerden 1945).
Hij trouwt Woerden 1918 Jansje Maria van der Kraats (Boskoop 1897 – Woerden 1977), dochter van Jan van der Kraats (Boskoop 1858 – Woerden 1942), tuinman (1918), en Catharina van Rosmalen (Veenhuizen (Norg) 1853 – Woerden 1944).

Drie generaties Pels ondertekenen in 1918 de huwelijksakte: bruidegom Gerrit Pels (1895-1960), zijn vader Cornelis (1865-1951) en grootvader Gerrit (1838-1922).
    
     Uit dit huwelijk:
     1. Cornelis Jan Pels (Woerden 1918 – Utrecht 1994), woont Utrecht (Kanaalstraat 54), handelaar in zaden, bloembollen, planten en pootgoed, x Utrecht 1944 Teuntje van Lakerveld (Utrecht 1920 – Utrecht 1993).
     2. Gerrit Jan Pels (Woerden 1924 – Aalsmeer 1991), x Woerden 1954 Matje Plomp (Woerden 1933 – Utrecht 2006), woont Utrechtsestraatweg 34, 1970 gewijzigd in Johan de Wittlaan 6, tuinder, groenten- en bloemenkweker.
     3. Klaartje Pels (Woerden 1925 – Woerden 2004), x Woerden 1949 Joannes Hendricus de Bruin (Pijnacker 1923 – Woerden 1993), woont Jan Steenstraat 31, tuinder, winkelbediende.
     4. Catharina Hendrika Pels (Woerden 1928 – IJsselstein 1997), x Woerden 1950 Pieter Kastelein (Den Haag 1928 – IJsselstein 2004), woont Alphen, Woerden, IJsselstein.
     5. Levenloos kind (Woerden 1929).
     6. Hendrika Pels (Woerden 1931 – Maarssen 2009), x Woerden 1952 Jacob van Leeuwen (Woerden 1928 – Nieuwegein 2004), woont Mgr. Nolenslaan 4.


Inschrijving van de ondertrouw en het huwelijk van Albert Pieterse Pelt en Cornelija Goosen Schack, beiden wonende in de Pannebackerije, in de gereformeerde kerk van Woerden. Ze trouwen op 11 augustus 1676.

Herkomst: Woerden
De voorouders van Gerrit Pels (1895-1960) wonen al meer dan drie eeuwen onafgebroken in Woerden. Oudst bekende voorvader is Albert Pieterse Pelt die in 1676 in Woerden trouwt met Cornelia Goosen Schack. Ze wonen bij hun huwelijk beiden in de Pannebakkerij. Het echtpaar krijgt tussen en 1687 vijf zoons en één dochter. De oudste generaties heten in de Woerdense kerkelijke registers Pelt, Pelts of Pels.

'Aan Jan Aalbert Pels is bij provisie weekelijks toegelegt een schoot brood' (gerecht Woerden 13.11.1721)


Drie van hun zoons trouwden en kregen nageslacht in Woerden, Pieter (1677-), Cornelis (1679-) en Jan (1683-). Gerrit Pels (1895-1960) stamt net als veel Woerdense naamdragers Pels af van laatstgenoemde, Jan Aalbertse Pels. Jan kreeg in de periode 1715 - 1741 uit twee huwelijken twaalf kinderen. We vinden hem in 1721 vermeld in de registers van het Woerdense gerecht. In het najaar van 1721 beviel zijn eerste echtgenote Aagje van der Horst van de tweeling Pieter en Geertruijd, gedoopt op 2 november 1721 in de Petruskerk. Aagje stierf in het kraambed. Op 10 november wordt ze aangegeven om begraven te worden. Drie dagen later besluit het gerecht om de weduwnaar te ondersteunen met een schoot brood per week.      


Bron: Streekarchief Rijnstreek en Lopikerwaard, W017, Archief stadsgerecht Woerden, inv.nr. 129, fol. 13v., d.d. 13.11.1721.  



16 december 2014

Van Slagmaat


Naamtype: adresnaam of herkomstnaam. Ontleend aan veldnaam en boerderijnaam, ten zuidwesten van het fort Vechten bij Utrecht.

Veldnaam en boerderijnaam Slagmaat op de topografisch-militaire kaart uit 1882 (en de Waaische Dijk waaraan land lag dat voorvader Gerrit Adriaens van Slachmaet in 1699 kocht)

Aantal:
1947: 16 in Woerden, 48 in Nederland;
2007: 11 in Woerden, 76 in Nederland

Naamdragers 1947: 
     I. Huibertus van Slagmaat (Woerden 1844 – Woerden 1920), klerenbleker, zoon van Gerrit van Slagmaat (Waarder 1814 – Woerden 1871), landbouwer op Hondhorst (Jaagpad), en Geertrui Kooijman (Woerden 1818 – Woerden 1855).
Hij trouwt 1e Woerden 1871 Johanna van Dijk (Montfoort 1844 - Woerden 1885), dochter van Cornelis van Dijk, bouwman, en Aaltje Baars.
Hij trouwt 2e Woerden 1888 Maria van den Berg (IJsselstein 1864 – Woerden 1929), dochter van Gerrit van den Berg, landbouwer, en Cornelia Duits.
     Uit het eerste huwelijk:
     1. Levenloos aangegeven dochter (Woerden 1871).
     2. Alida van Slagmaat (Woerden 1872 – Den Haag 1946), x Woerden 1896 Jacobus van der Weijden (Zevenhoven 1870 – Den Haag 1949), woont Alphen -1945, Den Haag 1945-, scheepstimmerman, zoon van Franciskus van der Weijden en Cornelia van Scheppingen.
     3. Willebrordus Gerardus van Slagmaat (Woerden 1874 – Rotterdam 1941), woont Rotterdam, klerenbleker, houder van een was- en strijkinrichting (1915), x Rotterdam 1907 Hendrika Elisabeth Nijman (Rotterdam 1886 – Rotterdam 1958), dochter van Cornelis Nijman en Johanna Maria Merks.
     4. Cornelis van Slagmaat (Woerden 1877 – Woerden 1959), woont Rotterdam – 1937, Woerden Prinsenlaan 17 1937-, Utrechtsestraatweg 52 1954-, wasmeester, x Rotterdam 1913 Thoma Clasina Joosten (Gouda 1886 – Woerden 1954), dochter van Thomas Nicolaas Joosten en Margaretha Alberta van Kersbergen.
     5. Huibertus van Slagmaat (Woerden 1878 – Woerden 1893).
     6. Helena Geertruida van Slagmaat (Woerden 1880 – Woerden 1946), woont Rotterdam – 1937, Woerden Prinsenlaan 17 (1937-), strijkster.
     7. Petrus Jacobus van Slagmaat (Woerden 1883 – Woerden 1883).
     8. Petrus Johannes van Slagmaat (Woerden 1884 – Rotterdam 1937), woont Rotterdam, distillateur, x Rotterdam 1927 Anna de Jong (Rotterdam 1886 - ), dochter van Petrus Jacobus de Jong en Maria Agnes Geertruijda Nijssen.

Van links naar rechts: Cornelia van Slagmaat (1894-1967), Johanna van Slagmaat (1888-1973), Huibertus van Slagmaat jr. (1899-1973), Geertruida van Slagmaat (1895-1973), N.N., Maria van den Berg (1864-1929), Maria van Slagmaat (1900-1926), een medewerkster Plomp, Gerardus van Slagmaat (1890-1973), met op zijn knie medewerkster mevrouw Mooij, en Huibertus van Slagmaat sr. (1844-1920). Op de voorgrond de kinderen Jacobus van Slagmaat (1904-1967), Cornelia van Slagmaat (1902-1978) en Paulus van Slagmaat (1906-1975). (Foto omstr. 1910, coll. Streekarchief Rijnstreek en Lopikerwaard)
     Uit het tweede huwelijk:
     9. Johanna Maria van Slagmaat (Woerden 1888 - Woerden 1973), woont Utrechtsestraatweg 35, 29, x Woerden 1919 Petrus Johannes Okkerse (Woerden 1876 - Woerden 7 4 1928 ), veeverloskundige, zoon van Johannes Okkerse en Gijsje Gerarda de Bruin.
     10. Gerardus Gijsbertus van Slagmaat (Woerden 1890 – Woerden 1973), woont Woerden (-1927), Eindhoven (1927-1950), Woerden Prinsenlaan 17 (1950-), Leliestraat 16 (1952-), Utrechtsestraatweg 52 (1956-), Vossenschanslaan 1 (1969-), stoker Philips, grondwerker, bleker, x Utrecht 1951 Geertruida Jacoba van Rossum (Utrecht 1899 - Utrecht 1955), dochter van Jacobus van Rossum en Everdina van Uum.
     11. Joannes Maria van Slagmaat (Woerden 1892 - Utrecht 1964), woont Utrecht (-1923), Zuilen (1923-1943), Utrecht (1943-), bleker, wasindustrieel, x Utrecht 1923 Christine Guillemine Marie Thérèse Jansen (Nuenen, Gerwen en Nederwetten 1884 - Utrecht 1970 ), dochter van Christiaan Nicolaas Jansen en Louise Marie Josephine Delhaes.
     12. Cornelia Hu(i)berta van Slagmaat (Woerden 1894 - Culemborg 1967), x Woerden 1935 Cornelis Nicolaas Tukker (Leiden 1879 - Woerden 1957), woont Prinsenlaan 3 (1935-), Utrechtsestraatweg 5 (1939-), 2 (1945-), 69 (1946-), Leidsestraatweg 64-7 (1952-), boekhouder, zoon van Marinus Bernardus Tukker en Cornelia Swinkels.
     13. Geertruida Francisca van Slagmaat (Woerden 1895 – Schiedam 1973), x Woerden 1920 Gerardus Anthonius de Winter (Loosduinen 1896 - Rotterdam 1963), woont Schiedam (1921-), bleker, wasindustrieel, zoon van Hendricus de Winter en Catharina van Velthoven.
     14. Maria Agnes van Slagmaat (Woerden 1897 – Woerden 1897).
     15. Levenloos aangegeven zoon (Woerden 1898).
     16. Huibertus Jacobus van Slagmaat (Woerden 1899 – Woerden 1973), woont Dordrecht, Leiden (1924-1963), Woerden Linschoterweg 11 (1963-), 34 (1965-), Dahliastraat 28 (1968-), Vossenschanslaan 1 (1969-), bleker, machinist, x 1e Leiden 1923 (echtsch. 1945) Jacoba Maria Vijlbrief (Leiden 1901 – Leiden 1958), dochter van van David Vijlbrief en Johanna Serdijn; x 2e Utrecht 1946 Alida Schalkwijk (Woerden 1907 – Utrecht 2000), dochter van Johannes Schalkwijk en Maria van der Sluis.
     17. Maria van Slagmaat (Woerden 1900 – Woerden 1926).
     18. Cornelia van Slagmaat (Woerden 1902 - Woerden 1978), x Woerden 1924 Wilhelmus Johannes de Koning (Voorburg 1893 - Woerden 1976), woont Rotterdam (-1938), Woerden Prinsenlaan 43 (1938-), kruidenier, zoon van Christiaan Leonardus de Koning en Jacoba Maria Pompe.
     19. Jacobus van Slagmaat (Woerden 1904 – Leiden 1967), woont Woerden -1936, Alphen 1936-, bleker, wasindustrieel, x Haarzuilens 1932 Margaretha Geertruida Broekhuijse (Haarzuilens 1905 - ), dochter van Hubertus Adrianus Broekhuijse en Margaretha Vergeer.
     20. Paulus Hubertus van Slagmaat, volgt II.

Woerdensch Weekblad 22.6.1935

Paul van Slagmaat en zijn gezin (eind jaren veertig; foto part. coll.)


     II. Paulus Hubertus (Paul) van Slagmaat (Woerden 1906 - Woerden 1975), woont Leidsestraatweg 48, 42 I, 32 (-1964), Alkmaar (1964), Woerden Leidsestraatweg 32 (1964-), Zandwijksingel 1 (1967-), bedrijfsleider wasserij, wasindustrieel.
     Hij trouwt 1e Veldhuizen 1928 Cornelia Maria van den Bosch (Veldhuizen 1907 - Woerden 1929), dochter van Albertus van den Bosch (Laag Nieuwkoop 1876 – Vleuten-De Meern 1959), werkman, en Johanna Ekelschot (Harmelen 1877 – Vleuten-De Meern 1954); hij trouwt 2e Woerden 1933 Catharina Elisabeth (To) van den Bosch (Veldhuizen 1913 – Woerden 1993), zuster van zijn eerste echtgenote.
     Uit het tweede huwelijk drie zoons en twee dochters.

Fragment van de boedelinventaris die werd opgemaakt in 1885, na het overlijden van Johanna van Dijk. De inventaris van de blekerij heeft een bescheiden omvang en bestaat uit: in het washuis verschillende kuipen, vloten, emmers, ijzeren potten, trapje, berries, een vat stijfsel, oleïne (olievet), wat rommel, een karpet, vier tonnen, een strijkplank en houtwerk; buiten op de werf een vat costiek (caustic) soda en een vat oleïne, een kar, vier kruiwagens, enige kuipen en een klerenhek. 


Blekerij en wasserij Van Slagmaat
Op 7 februari 1871, ruim twee weken na zijn huwelijk met Johanna van Dijk, koopt boerenzoon Huibertus van Slagmaat twee huizen, met schuur, hooibergen, washuis, spoelhuis en verdere betimmering, gebruikt als blekerij en gelegen in de Pannebakkerij (nu Leidsestraatweg). Timmerman Pieter Nieuwendijk, aangetrouwde oom van vaders zijde, leent hem 4.000 gulden om het onroerend goed te kunnen kopen. Van Slagmaat neemt de blekerij over van bleker Jan Groeneveld Vink (1803-1873). De wasserij en blekerij krijgt later de naam "Johanna", naar de eerste vrouw van Huibertus van Slagmaat.

Doop van Aaltje, dochter van Jacobus Slagmaat en Petronella van Rooijen, wonend op de Bree, in de doopregister van de rooms-katholieke kerk in Woerden


Herkomst: Slagmaat > Oud Wulven > Werkhoven > Schalkwijk > Waarder > Woerden

Jacobus van Slagmaat (Schalkwijk 1759 - Rietveld 1826), grootvader van Huibertus van Slagmaat, vestigt zich tussen 1793 en 1796 als landbouwer op De Bree (Rietveld) bij Woerden.
De oudste in online archiefbronnen teruggevonden voorvader is Gerrit Adriaens van Slachmaat, die in 1699 acht morgen boomgaard, weiland en bouwland koopt, gelegen aan de Waaijse Dijk in Waaijen bij Oud Wulven.

Ondertekening van een notariële koopakte door ondermeer 'Gerrit Adriaens van Slachmaat' als koper en Paulus Jansen van Slagmaat (met een merk) als borg (1.4.1699).

Op basis van het onderzoek van A. Pastoors (zie literatuur) kunnen we de stamreeks nog twee generaties verder opvoeren. Bovengenoemde Gerrit Adriaensz van Slachmaat was een zoon van Adriaan Jansz van Slagmaat (woont 1641 te Houten en 1647 te Waaijen) en kleinzoon van Jan Pauwelsz die in 1595 37 morgen onder Slagmaat pacht van het Utrechtse kapittel van Sint-Jan.


Literatuur: A. Pastoors, 'Van Slagmaat van de Slagmaat?', Tussen Rijn en Lek 6 (1972, nr. 3, 15-25 (ook online); Jeanette Berkhof, 'Kwartierstaat van Theodorus Adrianus van Dijk', website (geraadpleegd 16.12.2014). 

Bronnen: Het Utrechts Archief, Notarissen in de stad Utrecht, U79b001, akte d.d. 1.4.1699; Streekarchief Rijnstreek en Lopikerwaard, W054, Notarieel Archief Woerden, inv.nr. 76, boedelinventaris d.d. 6.11.1885.

Met dank aan Mariëtte van Slagmaat te Woerden voor het beschikbaar stellen van de familiefoto. 


6 december 2014

Van Beusekom


Naamtype: herkomstnaam, Beusichem in de Betuwe.

Aantal: 
1947:  2 in Woerden, 995 in Nederland;
2007: 18 in Woerden, 1.544 in Nederland

Aart van Beusekom (links) met zijn vervanger J. de Waal op het voetveer over de Singel, met op de achtergrond de Prins Hendrikkade en het Kasteel, 1962. Het voetveer was ongeveer negentig jaar in de vaart, tot 18.2.1962 (coll. en foto Streekarchief Rijnstreek en Lopikerwaard)

Naamdrager 1947: Aart Adrianus van Beusekom (Jaarsveld 1903 – Woerden 1995), vestigt zich 1931 vanuit Jutphaas in Woerden, woont Hondshorsterdijk 2, Jaagpad 113, vernoemd in Rijnkade 113, Rijnkade 102 (1938-), Singel 55 (1939-), Singel 57 (1945-), Vossenschanslaan 1, werkzaam bij graan- en kaashandelaar Hoogendoorn, veerman Singelpontje 1945-1962, rijwielhersteller, zoon van Huibert van Beusekom (Jaarsveld 1875 – Woerden 1970), arbeider, en Jacoba van der Heiden (Jaarsveld 1877 – Woerden 1968).
Hij trouwt IJsselstein 1928 Christina van Duuren (Benschop 1899 – Woerden 1973), dochter van Willem van Duuren (Benschop 1873 – Benschop 1913), werkman, en Teuntje Voormolen (Benschop 1870 – IJsselstein 1932).
     Uit dit huwelijk:
     Huibert Jacobus van Beusekom (Jutphaas 1930 – Woerden 2006), woont Woerden, x Linschoten 1957 (partner in leven).  

Inschrijving ondertrouw van Gijsbert Peterzen, jongeman uit Beusichem, en Sijtje Klaaszen van Dijk, jongedochter uit Zoelen, Beusichem 20.2.1706
Inschrijving ondertrouw van hun zoon Pieter van Beusecum met Neeltje van Keulen, Beusichem 23.9.1747

Herkomst: Beusichem > Ameide > Lopik > Jaarsveld > Woerden
Oudst bekende voorvader is Gijsbert Peterzen, die in 1706 in Beusichem trouwt met Sijtje Klaaszen van Dijk. Bij de doop van zeven kinderen in Beusichem in de jaren 1707-1723 wordt hij steeds alleen met zijn patroniem Gijsbert Petersen vermeld, dus zonder toenaam.
De kinderen die in Beusichem (onder)trouwden zijn daar in het gereformeerde huwelijksregister respectievelijk ingeschreven als Lambertje Gijsberts van Beusekom (1739), Klaas Gijsberts van Beusekom (1743) en Pieter van Beusecum, zoon van Gijsbert van Beusecum (1747). Pieter van Beusecum (1715-) is de voorvader van Aart Adrianus van Beusekom (1903-1995). 


Literatuur: Ria Gods, "Ex-veerman van Beusekom: Toen veel plezier, maar geen weelde", Woerdense Courant 3.5.1979.