Ultee

Naamtype: Een enkele keer ook als Ultée gespeld. Verbastering van de Franstalige familienaam Houltay, die mogelijk ontleend is aan de naam van het Waalse gehucht Houlteau, bij Verviers.  

Aantal:
1947: 41 in Woerden, 252 in Nederland;
2007: 27 in Woerden, 344 in Nederland

Poseren met de prijswinnende paasos (ca 1930-1940). Wout Ultee (achter) met (v.l.n.r.) kleinzoon Wout Veerman, zoon Jaap Ultee en slagersknecht Izaak Tuithof (coll. RHC Rijnstreek en Lopikerwaard)

Naamdrager 1947: Wouter Ultee (Woerden 1876 - Woerden 1965), slager, woont Woerden Kerkstraat 4, zoon van Wouter Ultee (Woerden 1840 - Woerden 1922), slager, en Maria Sophia Cornelia Hanno (Leiden 1850 - Leiden 1907) .
Hij trouwt Boskoop 1904 Margo Verkade (Boskoop 1881 - Woerden 1970), dochter van Jacob Verkade (Boskoop 1841 - Amersfoort 1923), boomkweker, en Camina Catharina Sliedrecht (Boskoop 1842 - Boskoop 1913). Uit dit huwelijk vermeldt de persoonskaart uit het bevolkingsregister zeven dochters en twee zonen, allen geboren te Woerden: Maria Sophia Cornelia (1905, x C. Verweij), Jacob (1907, x C. Mooij), Wouter (1908), Camina Catharina (1910, x H. den Daas), Margo (1912), Jacoba (1913, x C.W. Veerman), Anna (1915, x M. de Goederen), Casparina (1917) en Adriana Wilhelmina (1919, x J.A. Paling).

Ondertrouw 'Henrik Aarnouts Hulte, van Utrecht, lakewerker, oud 28 jaren, in't Noortzebosch, ouders dood', met Trijntje Martens, Amsterdam 1684

Herkomst: [Wallonië] > Otterberg (Rijnland Palts) > Utrecht > Montfoort > Woerden
Oudst bekende voorvader is Jacquemin Houltay, die rond 1600 wordt vermeld in een 'Schatzungsregister' (belastingregister) van Otterberg (Rijnland Palts). In een belastinglijst uit 1611 heet hij 'Jacob Hulde'. Otterberg was een wijkplaats voor Waalse geloofsvluchtelingen. Zijn echtgenote Eli Colijn trok rond 1635-1636 naar Utrecht, waar zij in 1636 van de stad 8 stuivers per week krijgt als 'pauvre ordinaire' en in 1656 als lidmaat wordt ingeschreven.
Haar kleinzoon Hendrik Aernouts Hulte(n) (Utrecht 1655- Montfoort 1719/1720) trouwt in 1684 te Amsterdam (als Hendrik Hulte lakenwerker uit Utrecht, ) met Trijntje Meertens Nagtegaal. Na een verblijf van enkele jaren in Abcoude vestigen zij zich in Montfoort. Dat gebeurt op verzoek van het stadsbestuur, dat de plaatselijke lakennijverheid een impuls wil geven door een aantal drapiers naar Montfoort te halen. Hendrik krijgt een vestigingspremie van 25 gulden en daarnaast een vergoeding voor de verhuiskosten. In 1698 worden 'Hendrik Hulten' en 'Trijntje Meertens' ingeschreven in het lidmatenregister van de gereformeerde kerk van Montfoort.

Handtekening van Johannes Ultee en letters gezet door Claasje ter Rogge, onder hun huwelijkse voorwaarden, Woerden 1761

Twee van hun zoons, Aarnoldus Ultee en Johannes Ultee, hebben in 1727 samen in Montfoort een handel in kokosnoten en kokosnootknopen. Aarnoldus gaat het in Montfoort financieel en maatschappelijk voor de wind. Hij zet er de handel in kokosnoten, kokosnootkopen en ook benen knopen voort en brengt het tot schepen, raad in de vroedschap, en burgemeester van Montoort.
Van zijn jongere broer Johannes stammen de Woerdense Ultee's af. Deze vestigt zich tussen 1729 en 1732 in Woerden. In materieel opzicht gaat het aanvankelijk goed met hem. In 1759 bezit Johannes twee huizen in de Hofstraat en twee huisjes en een tuin in de Spekstraat. Bij zijn overlijden in 1766 verwerpen zijn echtgenote Claasje ter Rogge en zijn enige kind Hendrik Ultee de nalatenschap, waarschijnlijk in verband met de schulden.
Meerdere nakomelingen van Johannes Ultee beoefenen in de negentiende en twintigste eeuw het slagersambacht. 

Met dank aan Rudi Ultee (Portugal) voor aanvullende informatie over de oudste generaties, op basis waarvan dit blog is aangevuld op 1.12.2013. 

Literatuur: Rudi Ultee, De geschiedenis van de familie Ultee. Deel 1. Periode tot 1700. "Een familie op de vlucht" (Hillegom 1997). 

Genealogisch fragment: Zie voor meer informatie over de Montfoortse generaties het 'Genealogisch fragment Ultee' in dit blog.