Naamtype: verwantschapsnaam, patroniem: zoon van Derk. De dragers van de naam Derks vinden we vooral in Oost- en in Zuidoost-Nederland, met een concentratie in oostelijk Noord-Brabant en Noord-Limburg (zie NFB).
Aantal:
1947: 11 in Woerden, 3.675 in Nederland;
2007: 36 in Woerden, 6.700 in Nederland
Naamdragers 1947:
Hendrikus Derks (Montfoort 1867 - Oudewater 1932), smid aan het Rodezand in Oudewater, zoon van Martinus (Mathijs) Derks (Vierlingsbeek 1840 - Montfoort 1899), smidsknecht in Ewijk, smid aan de Vrouwenhuisstraat in Montfoort, en Hendrica (Drika) Schreuder (Houten 1832 - Montfoort 1925).
Hij trouwt (2e) Oudewater 1899 Alida Maria van Zuijlen (Hoenkoop 1874 - Oudewater 1943), dochter van Maarten van Zuijlen (Hoenkoop 1844 - Hoenkoop 1914), landbouwer, en Maria van den Berg (Linschoten 1853 - Hoenkoop 1890).
 |
| Tinus Derks met de zoons die zijn bedrijf in Harmelen voortzetten (De Brug 11.12.1991) |
Uit dit huwelijk vijf zoons en twee dochters, waaronder:
1. Martinus Antonius Maria (Tinus) Derks (Oudewater 1903 - Utrecht 2000, wonende Harmelen), vestigt zich 1931 vanuit Oudewater in Harmelen, woont Dorpsstraat 92 (1932-), Esdoornlaan 22 (1961-), hoefsmid, smid aan de Dorpsstraat (1931-1970) en op Breudijk 6 (1970-).
Hij trouwt Menaldumadeel 1932 Veronica Susanna Maria Jorna (Menaldumadeel 1907 - Woerden 2006), onderwijzeres (o.a. te Oudewater -1932), dochter van Ids Jorna (Leeuwarden 1878 - Dronrijp 1942), landbouwer, en Maria Homminga (Wonseradeel 1882 - Bolsward 1949). Uit dit huwelijk vijf zoons en twee dochters.
1. Martinus Antonius Maria (Tinus) Derks (Oudewater 1903 - Utrecht 2000, wonende Harmelen), vestigt zich 1931 vanuit Oudewater in Harmelen, woont Dorpsstraat 92 (1932-), Esdoornlaan 22 (1961-), hoefsmid, smid aan de Dorpsstraat (1931-1970) en op Breudijk 6 (1970-).
Hij trouwt Menaldumadeel 1932 Veronica Susanna Maria Jorna (Menaldumadeel 1907 - Woerden 2006), onderwijzeres (o.a. te Oudewater -1932), dochter van Ids Jorna (Leeuwarden 1878 - Dronrijp 1942), landbouwer, en Maria Homminga (Wonseradeel 1882 - Bolsward 1949). Uit dit huwelijk vijf zoons en twee dochters.
 |
| A.Th.A. Derks aan het lassen aan de versiering van een van de pinakeltorens van de Bonaventurakerk in Woerden (Woerdense Courant 20.10.1977) |
2. Adrianus Theodorus Antonius Derks (Oudewater 1907 - Woerden 2002), vestigt zich 1937 in Woerden, woont Wilhelminaweg 9, hoefsmid, smid, met smederij aan de Havenstraat 46 (1937-1948, overgenomen van J.G.J. Heilker en Zoon) en hoek Molenstraat-Hogewoerd (1948-1972, verkocht aan B. de Jong).
Hij trouwt Oudewater 1938 Elisabeth Maria Oudejans (Wormerveer 1909 - Woerden 1998), dochter van Simon Oudejans (Wormerveer 1883 - ), loodgieter, en Maria van der Laan (Wormerveer 1884 - ). Uit dit huwelijk drie dochters.
 |
| De IJsselbode 10.3.1960 |
3. Hendrikus Albertus Antonius (Hennie) Derks (Oudewater 1909 - Nieuwegein 1993, wonende Oudewater), vestigt zich 1934 vanuit Maassluis te Oudewater, woont Rodezand 15 (1934-, eerder genummerd C288 en C297), Marktstraat 23 (1970-), Kon. Julianastraat 34 (1971-), Rosendaal 10 (1977-), Pr. Margrietstraat 151 (1989-), hoefsmid, smid aan het Rodezand (-1960), Noord IJsselkade (1960-).
Hij trouwt Akersloot 1939 Bertha Maria Veldt (Heerhugowaard 1908 - Utrecht 1994, wonende Oudewater), dochter van Wilhelmus Veldt (Spaarndam 1877 - Akersloot 1966), landman, en Hillegonda Maria Kraakman (Akersloot 1882 - Akersloot 1969). Uit dit huwelijk vier dochters en drie zoons.
Smedenfamilie Derks
De eerste smid in deze smedenfamilie Derks, Martinus Derks (1840-1899) woont bij zijn huwelijk in 1866 als smid in Montfoort. Uit de bijlagen bij zijn huwelijksakte blijkt dat hij in 1859 als smidsknecht in Ewijk woonde. Zijn vader Hendrikus Derks (Boxmeer 1801 - Vierlingsbeek 1855) was landbouwer in Vierlingsbeek, een dorp aan de Maas, op de grens van Noord-Brabant en Limburg.
Martinus Derks kreeg in Montfoort vier zoons, die allen smid werden. Oudste zoon Hendrikus Derks (zie hierboven) vestigt zich in Oudewater. De tweede zoon, Adrianus Hendrikus Derks (Montfoort 1870 - Montfoort 1894), ook smid, overlijdt jong. De derde zoon, Gerardus Arnoldus Derks (Montfoort 1873 - Montfoort 1940) neemt in in 1905 het bedrijf van zijn moeder over, die het bedrijf na het overlijden van haar man voortzette. Hij koopt het huis, de smederij met de opstallen aan de Vrouwenhuisstraat in Montfoort, voor 3.500 gulden en de inboedel voor 500 gulden.
De vierde en jongste zoon, Albertus Hendrikus Derks (Montfoort 1877 - Utrecht 1939) vestigt zich als smid in Utrecht.
Van de drie zoons van Hendrikus Derks (1867-1932) die hun vader in het smidsambacht volgden bleef de jongste (Hennie) in Oudewater. Oudste broer Tinus (1903-2000) had vanaf 1931 een smederij aan de Dorpsstraat in Harmelen, schuin tegenover 'Het Wapen van Harmelen'. Het bedrijf verhuisde in 1970 naar de Breudijk, is voortgezet door zoons en kleinzoons en is tegenwoordig bekend onder de naam 'Derks & Zn. Staalconstructies'.
Broer Adrianus Th.A. nam, volgens een advertentie in het Woerdensch Weekblad van 4.9.1937, in dat jaar de 'smederij-laschinrichting-machineherstelplaats' van J.G.J. Heilker en Zoon in de Woerdense Havenstraat over. Heilker ging zich vanaf dat moment toeleggen op 'hygiënische verwarming, luchtverversching en watervoorziening'. Hij was tot op hoge leeftijd actief als smid. In de jaren 1977-1979 smeedde hij het kruis op de torenspits en de ornamenten op de pinakeltorens van de Bonaventurakerk in Woerden.
Herkomst: Boxmeer > Vierlingsbeek > Montfoort > Oudewater > Harmelen / Woerden
Oudst bekende naamvoerder in deze familie is Mathias Derks (Dirickx, Diricks, Derx) die in 1768 in Boxmeer trouwt met Petronella Gieben (Gibe). Zij is weduwe van Antoon Peter Smits en heeft uit haar eerste huwelijk zeven kinderen. Uit haar huwelijk met Mathias Derks worden drie kinderen geboren, waaronder in 1769 Antonius Marianus Dirickx (Derks), voorvader van de West-Utrechtse tak van de familie Derks.
Bron: RHC Rijnstreek en Lopikerwaard, Notarieel archief Montfoort, M023, inv.nr. 198, verkoopakte d.d. 20.5.1905.
Smedenfamilie Derks
De eerste smid in deze smedenfamilie Derks, Martinus Derks (1840-1899) woont bij zijn huwelijk in 1866 als smid in Montfoort. Uit de bijlagen bij zijn huwelijksakte blijkt dat hij in 1859 als smidsknecht in Ewijk woonde. Zijn vader Hendrikus Derks (Boxmeer 1801 - Vierlingsbeek 1855) was landbouwer in Vierlingsbeek, een dorp aan de Maas, op de grens van Noord-Brabant en Limburg.
Martinus Derks kreeg in Montfoort vier zoons, die allen smid werden. Oudste zoon Hendrikus Derks (zie hierboven) vestigt zich in Oudewater. De tweede zoon, Adrianus Hendrikus Derks (Montfoort 1870 - Montfoort 1894), ook smid, overlijdt jong. De derde zoon, Gerardus Arnoldus Derks (Montfoort 1873 - Montfoort 1940) neemt in in 1905 het bedrijf van zijn moeder over, die het bedrijf na het overlijden van haar man voortzette. Hij koopt het huis, de smederij met de opstallen aan de Vrouwenhuisstraat in Montfoort, voor 3.500 gulden en de inboedel voor 500 gulden.
De vierde en jongste zoon, Albertus Hendrikus Derks (Montfoort 1877 - Utrecht 1939) vestigt zich als smid in Utrecht.
Van de drie zoons van Hendrikus Derks (1867-1932) die hun vader in het smidsambacht volgden bleef de jongste (Hennie) in Oudewater. Oudste broer Tinus (1903-2000) had vanaf 1931 een smederij aan de Dorpsstraat in Harmelen, schuin tegenover 'Het Wapen van Harmelen'. Het bedrijf verhuisde in 1970 naar de Breudijk, is voortgezet door zoons en kleinzoons en is tegenwoordig bekend onder de naam 'Derks & Zn. Staalconstructies'.
Broer Adrianus Th.A. nam, volgens een advertentie in het Woerdensch Weekblad van 4.9.1937, in dat jaar de 'smederij-laschinrichting-machineherstelplaats' van J.G.J. Heilker en Zoon in de Woerdense Havenstraat over. Heilker ging zich vanaf dat moment toeleggen op 'hygiënische verwarming, luchtverversching en watervoorziening'. Hij was tot op hoge leeftijd actief als smid. In de jaren 1977-1979 smeedde hij het kruis op de torenspits en de ornamenten op de pinakeltorens van de Bonaventurakerk in Woerden.
 |
| Inschrijving van het huwelijk van 'Mathias Dirckx' en 'Petronella Gibe' in het rooms-katholieke trouwregister van Boxmeer, 17.4.1768 |
Herkomst: Boxmeer > Vierlingsbeek > Montfoort > Oudewater > Harmelen / Woerden
Oudst bekende naamvoerder in deze familie is Mathias Derks (Dirickx, Diricks, Derx) die in 1768 in Boxmeer trouwt met Petronella Gieben (Gibe). Zij is weduwe van Antoon Peter Smits en heeft uit haar eerste huwelijk zeven kinderen. Uit haar huwelijk met Mathias Derks worden drie kinderen geboren, waaronder in 1769 Antonius Marianus Dirickx (Derks), voorvader van de West-Utrechtse tak van de familie Derks.
Bron: RHC Rijnstreek en Lopikerwaard, Notarieel archief Montfoort, M023, inv.nr. 198, verkoopakte d.d. 20.5.1905.
Literatuur: 'Woerdenaar smeedde ornamenten voor Bonaventurakerk; A.Th. Derks (70): je moet in dit vak veelzijdig zijn', Woerdense Courant 20.10.1977; 'Nieuwe haan voor toren Bonaventurakerk', Woerdense Courant 22.3.1979; 'Derks & Zn dankzij kwaliteit en vakmanschap al zestig jaar in beeld, Kwieke 88 -jarige oprichter nog altijd op de werkvloer', De Brug 11.12.1991;´Laatste smederij verdwijnt uit de binnenstad´en ´Oprichter Derks (84) beslaat nog droompaarden', Woerdense Courant 23.7.1992 (internet)
Geen opmerkingen:
Een reactie posten