Kwakkenbos

Naamtype: adresnaam. De kwak is een kleine reigerachtige vogel die in de Middeleeuwen tamelijk veel voorkwam in ons land. Hij broedt met zijn soortgenoten in kolonies. Het bosachtige terrein waar zo'n kolonie broedt draagt de naam 'kwakkenbos'. In de buurt van Rijpwetering, in het moerassige land van de de heerlijkheid Alkemade, ten noordoosten van Leiden, waren er aan het eind van de middeleeuwen twee lokaties die ter plaatse bekend stonden als 'quackenbosch'. Het ene was gelegen in de nabijheid van de Poel (tegenwoordig Coppoel genoemd). Het tweede lag aan het riviertje de Oude Ade. De naam van dat bos ging over op de nabijgelegen boerderij, ongeveer halverwege wat tegenwoordig de Zwarte Weg in het dorp Oud Ade is. De hier besproken familie Kwakkenbos komt uit die omgeving en zal zijn naam ontlenen aan een van de beide lokaties.      

Aantal:
1947: 22 in Woerden, 99 in Nederland;
2007: 58 in Woerden, 276 in Nederland

De naamdragers Kwakkenbos concentreren zich tegenwoordig in Woerden en omgeving. In 2007 woonden er in Woerden 58, Nieuwkoop 51, Bodegraven 19 en Alphen aan den Rijn 11. Die vier gemeenten waren samen goed voor de helft van de naamdragers Kwakkenbos.

Ligging van de boerderij Quackenbosch en de Poel of Coppoel (WatWasWaar, Kaart van Balthasar Florisz, 1615)

Naamdrager 1947: Cornelis Kwakkenbos (Nieuwkoop 1884 - Kamerik 1955), vestigt zich 1927 vanuit Nieuwkoop te Kamerik, woont Kamerik A 127 en A 128a, metselaar, zoon van Leendert Kwakkenbos (Nieuwkoop 1857-), metselaar, en Maria de Jong (Nieuwkoop 1860 - Nieuwkoop 1889).
Hij trouwt Nieuwkoop 1911 Pieternella Maria Verburg (Nieuwkoop 1886 - Montfoort 1962), dochter van Teunis Verburg (Zegveld 1855 - ), werkman, en Petronella van Ieperenburg (Maarsseveen 1856 - ). Uit dit huwelijk volgens de persoonskaart uit het bevolkingsregister zes dochters en vier zoons.

Cornelis Kwakkenbos (1884 - 1955)

      1. Maria Petronella (Marie) Kwakkenbos, (Nieuwkoop 1912 – Utrecht 1994), x Maartensdijk 1949 Nicolaas de Gooijer (Nijkerk 1899 – Maartensdijk 1971), boerenknecht, melkslijter.
     2. Petronella Agatha (Nelly) Kwakkenbos (Nieuwkoop 1913 – Amsterdam 1997), religieuze.
     3. Johanna Maria Kwakkenbos (Nieuwkoop 1914 – Leiden 1983), tr. Kamerik 1941 Johannes Willemse (Uitgeest 1909 – Oegstgeest 1998).
     4. Leendert (Leo) Kwakkenbos (Nieuwkoop 1915-), ambtenaar in Buitenlandse dienst (Ministerie van Buitenlandse Zaken) 1953-, laatst. kanselier, standplaatsen São Paulo 1953-1956, Rio de Janeiro 1956-1966, Den Haag 1966-1969, Perth 1969-1972, Algiers 1972-1975, Rio de Janeiro 1976-1978, Den Haag 1978-, x Anna Maria Schreurs.
     5. Maria Antonia (Riet) Kwakkenbos (Nieuwkoop 1917 – Woerden 2006), x Woerden 1942 Johannes Franciscus (Joop) Ultee (Woerden 1916 – Woerden 2001), eigenaar Snackbar Ultee, Plantsoen 1.
     6. Antonia (To) Kwakkenbos (Nieuwkoop 1919 – Utrecht 1974), x Zuilen 1942 Hendrikus (Henk) de Snoo (Dordrecht 1918 – Utrecht 1992), brood- en banketbakker, fabrieksarbeider, rijkswerkman, technisch ambtenaar, portier van Gend en Loos, werkzaam bij Peugeot dealer Nefkens.
     7. Antonius Johannes (Antoon) Kwakkenbos (Nieuwkoop 1920 – Woerden 2009), aannemer te Harmelen, x Kamerik 1946 Margaretha Maria Okkerman (Kamerik 1925 - Woerden 2016).
     8. Joannes (Jan) Kwakkenbos (Nieuwkoop 1922 - ’s-Gravenhage 1987), vertegenwoordiger, directeur Kiréma N.V. te Kamerik (handelsonderneming in horeca-apparatuur) 1958-, x Kamerik 1949 (echtgenote in leven).
     9. Cornelis (Kees) Kwakkenbos (Nieuwkoop 1923 – Woerden 2002), aannemer te Kamerik, x Borculo 1950 Catharina Maria Theresia (Rini) Smits (Borculo 1928 – Woerden 2016).
    10. Margaretha Maria (Greet) Kwakkenbos (Utrecht 1929 – Utrecht 1998), x Kamerik 1953 Antonius Gerardus Theodorus (Ton) van Kesteren (Woerden 1929 – Woerden 1996), slager in de Kruisstraat in Woerden.

Huwelijk van Cornelis Henricxsz Quackenbos met Grietjen Aelberts Heemskerck, beiden van Rijpwetering, voor schout en schepenen van Alkemade, 17.2.1710.

Herkomst: Rijpwetering > Roelofarendsveen > Ter Aar > Nieuwkoop > Kamerik
Oudst bekende voorvader is Hendrick Hendrickx, van de Poel (Coppoel, bij Ade), die in 1681 in de rooms-katholieke kerk van Rijpwetering trouwt met Maertie Pieters. Bij de doopinschrijving van zijn vier kinderen, geboren 1682-1686, wordt hij alleen met een patroniem vermeld (Hendrick Hendricksz). Als zijn oudste zoon Henrick in 1700 trouwt heet hij Henrick Henricks Quackenbos. Ook de jongere zoon Cornelis, waar de Kamerikse familie Kwakkenbos van afstamt, heet bij zijn huwelijk (1710) 'Quackenbos'. In de loop van de achttiende eeuw verdwijnt de 'Q' en wordt het Kwakkenbos.  

Literatuur: Theo van der Poel, Gebijnaemt Borst (Hillegom 1996).

Versie 27 augustus 2016